Κι όμως, υπάρχουν προτάσεις για τη σωτηρία του ευρώ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που ταλανίζονται από την παρατεταμένη οικονομική στασιμότητα και απειλούνται πλέον σοβαρά -μετά το Brexit- με την οριστική διάλυσή τους.
Τις προτάσεις καταθέτει σε ένα τελευταίο άρθρο του στην ιστοσελίδα Project Syndicate ο Τζόζεφ Στίγκλιτς, υποστηρίζοντας ότι το μισοτελειωμένο οικοδόμημα του ευρώ δεν είναι πια βιώσιμο.
Ο νομπελίστας οικονομολόγος υπογραμμίζει ότι αν αυτές οι 7 «μικρές -από οικονομική θέαση αλλαγές» που προτείνει, δεν μελετηθούν από το πολιτικό κατεστημένο της Γηραιάς Ηπείρου και αν δεν ληφθούν καίριες αποφάσεις, τότε τις τελικές αποφάσεις θα τις πάρουν οι Ευρωπαίοι ψηφοφόροι.
Και οι αποφάσεις των τελευταίων, όπως λέει, θα είναι λίαν δυσάρεστες για τους σημερινούς ηγέτες της Ε.Ε

Ο νομπελίστας οικονομολόγος προτείνει συγκεκριμένα:

1. Κατάργηση των κριτηρίων σύγκλισης, που απαιτούν δημόσια ελλείμματα κάτω από το 3% του ΑΕΠ.
2. Αντικατάσταση των πολιτικών λιτότητας με στρατηγική οικονομικής ανάπτυξης, η οποία θα υποστηριχτεί από ένα ταμείο αλληλεγγύης για την ενίσχυση της σταθερότητας.
3. Αποσυναρμολόγηση του συστήματος κρατικού δανεισμού που έχει την τάση να τροφοδοτεί κρίσεις και υποχρεώνει τις χώρες να δανείζονται σε ένα νόμισμα που δεν ελέγχουν. Η κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών του Δημοσίου θα πρέπει να βασιστεί στα ευρωομόλογα ή κάποιον ανάλογο μηχανισμό.
4. Καλύτερη κατανομή των βαρών σε περιόδους προσαρμογής, με τις χώρες που εμφανίζουν πλεονάσματα στο ισοζύγιο πληρωμών να δεσμεύονται για αυξήσεις μισθών και δημοσιονομικών. Θα διασφαλιστεί έτσι η ταχύτερη αύξηση των τιμών σ' αυτές τις χώρες έναντι όσων εμφανίζουν έλλειμμα στο εξωτερικό τους ισοζύγιο.
5. Αλλαγή της εντολής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η οποία εστιάζει μόνο στον πληθωρισμό, σε αντίθεση με την αμερικανική Fed, η οποία λαμβάνει υπόψη της και την απασχόληση, την ανάπτυξη και τη σταθερότητα.
6. Καθιέρωση κοινής ασφάλισης καταθέσεων, που θα μπορούσε να αναχαιτίσει τις εκροές κεφαλαίων από τις αδύναμες χώρες προς τις ισχυρές.
7. Ενθάρρυνση -αντί για περιορισμό- των βιομηχανικών πολιτικών που έχουν στόχο την κάλυψη του κενού που χωρίζει τις ασθενέστερες από τις ισχυρές οικονομίες.

Εφερε περιορισμούς
Στην ανάλυσή του ο Αμερικανός οικονομολόγος υποστηρίζει ακόμη ότι η βασική αιτία των σημερινών δεινών στις χώρες της ευρωζώνης και της Ε.Ε. είναι το ευρώ, που όπως χαρακτηριστικά σημειώνει ήταν εξ αρχής ελαττωματικό:
❝Η δομή της ευρωζώνης επέβαλε ένα είδος ακαμψίας ανάλογης του κανόνα του χρυσού. Το κοινό νόμισμα απέσπασε από τα μέλη του τον πιο σημαντικό μηχανισμό προσαρμογής -τη συναλλαγματική ισοτιμία- και η ευρωζώνη περιόρισε αντίστοιχα τα όρια της νομισματικής και της δημοσιονομικής πολιτικής.
Σε απάντηση των ασυμμετρικών σοκ και των διαφοροποιήσεων που εμφανίζουν στην παραγωγικότητα οι χώρες-μέλη του ευρώ, θα έπρεπε να υπάρχουν προσαρμογές της πραγματικής συναλλαγματικής ισοτιμίας. Κάτι που σημαίνει ότι οι τιμές αγαθών και υπηρεσιών στην περιφέρεια της ευρωζώνης θα έπρεπε να υποχωρήσουν σε σχέση με τις αντίστοιχες στη Γερμανία και τη Βόρεια Ευρώπη.
Με τη Γερμανία όμως άκαμπτη στο θέμα του χαμηλού πληθωρισμού -οι εγχώριες τιμές της παρέμειναν στάσιμες στη διάρκεια του εγχειρήματος του ευρώ- η προσαρμογή αυτή θα μπορούσε να επιτευχθεί μέσω της επιβολής αποπληθωρισμού στις υπόλοιπες χώρες. Αυτό τυπικά σημαίνει επίπονα υψηλή ανεργία και εξασθενημένα συνδικάτα. Οι φτωχότερες χώρες της ευρωζώνης, και ειδικά οι εργαζόμενοι σ' αυτές, φορτώθηκαν τελικά το μεγαλύτερο βάρος της προσαρμογής.
Και έτσι, το σχέδιο σύγκλισης των χωρών της ευρωζώνης απέτυχε οικτρά, αυξάνοντας τις ανισότητες μεταξύ των χωρών–μελών. Το σύστημα αυτό δεν μπορεί και δεν θα μπορέσει να λειτουργήσει για πολύ καιρό ακόμη: Οι δημοκρατικές πολιτικές διασφαλίζουν την αποτυχία του. Μόνο η αλλαγή των κανόνων της ευρωζώνης και των θεσμών μπορεί να κάνει το ευρώ να δουλέψει❞.
Και ενώ ο Στίγκλιτς έγραφε αυτά, ένας εξέχων Γάλλος κεντρικός τραπεζίτης, το μέλος του Δ.Σ. της ΕΚΤ Μπενουά Κερέ διεμήνυε σε συνέντευξή του ότι «εάν δεν γίνουν αρκετά στο μέτωπο των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, αρκετά στο μέτωπο των δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων», τότε η ΕΚΤ θα πρέπει να κάνει περισσότερα.
Μόνο που οι μεταρρυθμίσεις που έχει στο μυαλό του ο Κερέ ουδόλως συνάδουν με αυτές που προτείνει ο Στίγκλιτς. Και έτσι, το τέλμα μεγαλώνει ακόμη πιο πολύ.

ΠΗΓΗ: efsyn.gr