Ο Δήμος Θεσσαλονίκης, για να συνεχίσει και να αναβαθμίσει όσα κατακτήθηκαν με την 8ετία της Δημαρχίας Μπουτάρη, είχε ανάγκη από ένα νέο δημοτικό σχήμα ευρείας συμπαράταξης και έναν κοινό υποψήφιο δήμαρχο, που θα μπορούσαν να συγκεντρώσουν την υποστήριξη των προοδευτικών πολιτών αλλά και τμήματος πολιτών του συντηρητικού χώρου.
Αυτή η ανάγκη ενισχύθηκε περαιτέρω και από την υποχρέωση αντιμετώπισης του κλίματος εθνικισμού, μισαλλοδοξίας και εχθρότητας στη διαφορετικότητα που αναβιώνει στην πόλη.
Τα προοδευτικά κόμματα και οι ο αυτοδιοικητικές κινήσεις έκαναν το ακριβώς αντίθετο από αυτό που χρειαζόταν. Μετά την απόφαση του Γιάννη Μπουτάρη να μην είναι υποψήφιος «απελευθερώθηκαν» από την υποχρέωση αναζήτησης ευρύτερων συγκλίσεων και μετέπεσαν σε στενοπαραταξιακές λογικές, επιλέγοντας την υποστήριξη χωριστών ψηφοδελτίων με παραμερισμό της αναζήτησης κοινού υποψηφίου.
Αυτό το άθροισμα κομματικών, παραταξιακών και προσωπικών σκοπιμοτήτων, υπονόμευσε τη δημιουργία προϋποθέσεων για την «εν πλω» μετεξέλιξη του προοδευτικού αυτοδιοικητικού ρεύματος, ψαλίδισε τις ελπίδες και έστρωσε τον δρόμο για την ανάδειξη Δημάρχου με πολιτικά συντηρητική ταυτότητα.
Η δικαιολογία ότι δεν υπήρχε κατάλληλο πρόσωπο να εκφράσει την ευρύτερη συνεργασία προκαλεί τον κοινό νου και δεν έχει καμιά σχέση με την πραγματικότητα. Εάν υπήρχε διάθεση και βούληση θα μπορούσε να βρεθεί αριθμός ανθρώπων ικανών να εκφράσουν το ενωτικό εγχείρημα. Επί της ουσίας αυτή η σαθρή «δικαιολογία» επιχειρεί να κρύψει την ευθύνη όσων προτίμησαν να βαδίσουν στα γνωστά νερά της επιλογής προσώπων με στενοκομματική λογική άλλα και όσων διείδαν μια προσωπική ευκαιρία υποψηφιότητας για το δημαρχιακό θώκο με παραταξιακή στήριξη.
Η μετέπειτα προσπάθεια του κάθε δημοτικού συνδυασμού να πετύχει συνεργασίες είχε αντικειμενικά περιορισμένα όρια και αφορούσε τη δική του διεύρυνση και επ’ ουδενί την έκφραση όλων των πολιτών που εμπνέονται από τις ιδέες της προόδου, της κατοχύρωσης των δικαιωμάτων, της αναβάθμισης των συλλογικών αγαθών και της ενίσχυσης των δημοτικών υπηρεσιών προς όφελος του πολίτη , της καλλιέργειας της φιλίας των λαών και της ανάπτυξης της εξωστρέφειας.
Ως Δίκτυο Αριστερών Δημοκρατών είχαμε προειδοποιήσει ότι «Κανείς δεν δικαιούται να υποστηρίξει εκ των υστέρων ότι είχε αυταπάτες. Αυτοί που δεν συμμετείχαν στη νίκη του 2010 όφειλαν εκ των υστέρων να καταλάβουν. Αυτοί που συμμετείχαν στη νίκη του 2010 όφειλαν να μην ξεχάσουν πώς και γιατί νίκησαν». Επίσης είχαμε προειδοποιήσει ότι αυτές οι στάσεις θα οδηγήσουν στην ανάδειξη συντηρητικού Δημάρχου και μάλιστα κρούαμε τον κώδωνα του κινδύνου για το ενδεχόμενο να είναι συντηρητικού προσανατολισμού και οι δύο πρώτοι συνδυασμοί.
Το αποτέλεσμα της κάλπης ήταν απολύτως αρνητικό. Ανέδειξε όχι μόνο στις 2 πρώτες θέσεις αλλά και στην 3η θέση συνδυασμούς με επικεφαλής ανθρώπους που προέρχονται από τη Ν.Δ ή έχουν συμμετάσχει σε ψηφοδέλτια της. Το σύνολο των ποσοστών που έλαβαν οι αυτοδιοικητικοί συνδυασμοί προοδευτικού προσανατολισμού ήταν πολύ μικρότερό από το σύνολο των ποσοστών που έλαβαν τα προοδευτικά κόμματα στις ευρωεκλογές. Οι αρχιτέκτονες των πολιτικών σχεδίων που εκδιπλώθηκαν στον Δήμο Θεσσαλονίκης κατόρθωσαν να αντιστρέψουν αρνητικά την κατάσταση και ενώ το 2010 και το 2014 είχαμε υποστήριξη των προοδευτικών αυτοδιοικητικών σχημάτων από πολίτες που ψήφιζαν τη Ν.Δ., το 2019 συντελέστηκε η διείσδυση των συντηρητικών αυτοδιοικητικών σχημάτων σε πολίτες που ψήφισαν προοδευτικά κόμματα.
Η εξέλιξη αυτή είναι αρνητική διότι το αξίωμα του Δημάρχου Θεσσαλονίκης έχει ένα ουσιαστικό αλλά και συμβολικό ρόλο στα δρώμενα στην ευρύτερη περιοχή.
Η εκλογή ( με πολύ χαμηλή συμμετοχή) στον δεύτερο γύρο του Κώστα Ζέρβα έδειξε μια πολυτασική υποστήριξη προς ένα πρόσωπο που έπεισε ότι δεν θα είναι εξαρτημένο από την κομματική ατζέντα της Ν.Δ. και προέβαλε ένα αυτοδιοικητικό πρόσωπο. Η επιλογή αυτή όμως – ας μην υπάρχουν αυταπάτες – δεν ισοδυναμεί με προοδευτική αυτοδιοικητική λύση (εξάλλου δεν φιλοδόξησε να αποτελέσει τέτοια λύση), ενώ δεν πρέπει να παραγνωρίζεται το γεγονός της υποστήριξης εξωθεσμικών κέντρων που μέσω της δύναμης του χρήματος και της επιρροής σε μερίδα του φίλαθλου κοινού επιδιώκουν να επηρεάσουν τις εξελίξεις στην πόλη. Σε κάθε περίπτωση όμως ο κ. Ζέρβας είναι ο νέος Δήμαρχος και όλα τα προαναφερόμενα θα κριθούν από τη στάση και το έργο του, το οποίο ευχόμαστενα είναι σε μια θετική κατεύθυνση για την εξέλιξη της πόλης.
Υποχρέωση των προοδευτικών αυτοδιοικητικών δυνάμεων είναι να αξιοποιήσουν τη δύναμη που διαθέτουν για να προωθήσουν λύσεις σε προβλήματα της πόλης, αξιοποιώντας και τις νέες δυνατότητες που δίνει η αναλογική κατανομή των εδρών στο Δημοτικό Συμβούλιο. Στόχος πρέπει να είναι να μην χαθεί ότι κερδήθηκε και να εξουδετερωθούν οι προσπάθειες επαναφοράς του συντηρητικού και αναχρονιστικού «πνεύματος» στη Θεσσαλονίκη.
Η νέα κατάσταση στη Θεσσαλονίκη καθιστά περισσότερο αναγκαία τη συγκρότηση ενός Φόρουμ διαλόγου και πρωτοβουλιών πολιτών και συλλογικοτήτων που εμπνέονται από το όραμα της σύγχρονης, αναπτυσσόμενης, ανοικτής, δημιουργικής, δημοκρατικής και κοινωνικά προοδευτικής πόλης.
Η δημιουργία ενός τέτοιου Φόρουμ θα συμβάλλει στην ανάδειξη θεμάτων, την κατάθεση απόψεων και προγραμματικών θέσεων, την ανάπτυξη διαλόγου, τη δημιουργία συνθέσεων και συγκλίσεων και την ανάληψη κοινών δράσεων. Σε αυτό το Φόρουμ μπορούν να συμμετάσχουν, ανεξάρτητα από τις διαφορές τους, οι δημιουργικές δυνάμεις της πόλης από όλους τους κοινωνικούς χώρους, κάνοντας πράξη τη σύνθεση στο επίπεδο της κοινωνίας των πολιτών.
Μέσα από ένα τέτοιο Φόρουμ διαλόγου και πρωτοβουλιών μπορούμε να αναμετρηθούμε με τις προκλήσεις του παρόντος και να εργασθούμε για τις ελπίδες του μέλλοντος.